Liefdevol begrenzen

Liefdevol begrenzen gaat bij ons thuis vaak gecombineerd met het onderwerp schermtijd. En dan met name wanneer de schermtijd voorbij is. Want oh man, wat komt dan ineens die sterke wil krachtig naar boven...

Op een weekend dag had zoonlief de regie over de afstandsbediening (want anders ontstaat daar weer gedonder over), wat betekende dat dochterlief een spelletje op de telefoon mocht doen. Maar terwijl ze tegen haar broertje aanhing op de bank bleek hij toch wel leuke filmpjes te kijken. Gedurende de schermtijd heeft dochterlief dus half haar spelletje zitten spelen en half met haar broertje mee zitten kijken. En toen was de schermtijd voorbij. Dochterlief besefte dat ze eigenlijk haar spelletje niet echt gespeeld had en haar schermtijd voor haar gevoel verspild had met half meekijken naar de tv. Bij de 5 minuten warning vooraf begon ze al wat te mokken en opende nog even snel haar spelletje. En toen ik aangaf dat het tijd was en de schermen uit moesten, kwam zoals te verwachten haar sterke wil naar voren. 'Maar mama, ik zit nog midden in een level. Maar mama, ik heb mijn spelletje helemaal niet kunnen spelen!' Tja, je kunt het altijd proberen natuurlijk. Toch bleef het antwoord nog steeds het zelfde, de schermtijd was voorbij. Dochterlief was het er niet mee eens. Het was zoonlief zijn schuld dat zij afgeleid was geraakt door zijn filmpjes vond ze. Dus bedacht ze dat zij dan wel een half uur extra schermtijd mocht ter compensatie van de tijd die ze gemist had. 

Je moet het haar wel te kennen geven. Vanuit haar sterke wil kan ze tot hele creatieve oplossingen komen. 'Ja, maar dan lever ik mijn schermtijd van vanavond in. Ja maar, dan help ik je met de was vanmiddag.' Als ik niet oplet ben ik voor ik het weet verwikkeld in een intense discussie waarbij ze sterke argumenten op tafel gooit en me in het verleden meer dan eens zelfs onder de tafel kletste. Maar dit keer bleef mijn antwoord kort en duidelijk: nee, de schermtijd is voorbij. Ik legde rustig uit dat het haar eigen keus was geweest om met haar broertje mee te kijken. Nou daar was ze het niet mee eens en ik werd overspoeld door argumenten waarom het vooral toch niet haar schuld was. Wederom kwam de vraag of ze niet nog een half uur schermtijd mocht, heerlijk met van die puppy eyes en zielig gezicht, vol vanuit haar slachtoffer rol (schaduwkant van haar gevoelige kant). Het antwoord bleef nee. 

En toen sloeg het om naar de schaduwkant van haar sterke wil. HET ONRECHT dat ik haar aandeed. Het was NIET EERLIJK. Huilen, stampen, schreeuwen, alles trok ze uit de kast, want ze wilde extra schermtijd. 

Deze temperamentvolle kant kan zeer overweldigend zijn, zowel voor mij als voor haarzelf. Het brein functioneert op dat moment niet meer en ze is dan ook niet voor rede vatbaar. Praten over de situatie heeft dan ook geen enkele zin! Het enige wat ze op dat moment van mij nodig heeft is dat ik haar weer help te kalmeren. Ook al is dat uiteraard niet wat ze uitstraalt! Zolang haar brein niet functioneert gaat er niets opgelost worden, tenzij ik toegeef. Maar ja, hoe leert ze dan omgaan met het feit dat het niet altijd gaat zoals zij wil. 

Terwijl dit allemaal door mijn hoofd heen schoot besloot ik voet bij stuk te houden en haar de ruimte te geven om boos te zijn (erkennen biedend en het gevoel er laten zijn). Binnen de grenzen van wat acceptabel is (schreeuwen, stampen, huilen) gaf ik haar de ruimte om de volle intensiteit van wat ze voelde te ervaren. Mezelf bewust voorhoudend dat als ik de die intensiteit aan kon, ik haar leer dat zij het ook aan kan. Het gaat weer over. Ik ben dus rustig tegenover haar blijven staan, terwijl ze stond te stampen en schreeuwen tegen me. (Hierbij weet ze overigens dat ik schelden niet tolereer en die grens lijkt ze in haar boosheid niet over te gaan).

Bij dochterlief houdt de boosheid nooit lang aan, omdat dit te veel energie van haar vraagt, waarbij het al snel omslaat in intens verdriet. Hierbij kruipt ze dan het liefst op schoot. Dus benoemde ik naar haar dat ze boos en verdrietig mag zijn en als ze er hulp bij wil ik er voor haar ben. Op dat moment wilde ze bij me zitten. Terwijl ze opgekruld op mijn schoot lag te huilen dat het niet eerlijk was, heb ik alleen maar benoemd wat ik zag en dacht dat er in haar omging (erkenning geven). 'Je raakte afgeleid he, tijdens het spelletje spelen. Het voelt ook niet eerlijk he, dat je dan moet stoppen van mij. Je wilde nog zo graag doorspelen he. En wat werd je er boos van he.' Op elk antwoord kreeg ik een ja, met een diepe zucht, waardoor ik haar steeds meer voelde ontladen. Zo geef ik het gevoel 'ik begrijp je'. 

Maar toen ze wat tot rust kwam kwam alsnog de vraag, 'maar mag ik dan nu toch nog een half uur extra schermtijd?' (want tja, die sterke wil zit er toch nog steeds). En toen het antwoord alsnog nee bleef schoot ze opnieuw in haar driftbui. Opnieuw begon ze te schreeuwen tegen me. En hier trok ik de grens. 

Ik leer mijn kinderen dat gevoelens er mogen zijn, hoe heftig of intens ook. Zodat ze ervaren dat ze die intensiteit aan kunnen, het komt en het gaat, ik wordt er niet door omver geblazen. Maar toch blijven de grenzen de grenzen en streef ik er naar om die niet te laten verschuiven door de wilskracht van onze kinderen. Hoe anders kunnen we ze leren dat straks in het volwassen leven je ook om zal moeten leren gaan met tegenslagen en onrecht. 

Dus schakelde ik van een liefdevolle en erkennende moeder naar een duidelijke en daadkrachtige moeder. 'En nu is het klaar.' zei ik met rustige stem. 'Ik heb je ruimte gegeven boos te zijn, om te voelen wat je voelt, waardoor je meer tot rust kwam. Maar nu kies je er voor om er weer opnieuw in te stappen. Het antwoord blijft nee. Dus nu heb je de keus of om het los te laten, waarbij ik je zal helpen weer te kalmeren. Of je kiest er voor om in je boosheid te blijven, maar dan mag je ergens anders af gaan koelen dan hier bij mij. Want nu is het klaar met deze drama.' Dochterlief keek me aan, viel even stil en voelde dat ik het meende. Ze voelde dat ze met haar wilskracht niet verder zou komen en liet die varen. Wederom schakelde ze naar  haar gevoelige kant met intens verdriet, waarbij ze snikkend zei 'wil je me helpen het los te laten, want het lukt me niet zelf.' Wederom nam ik haar op schoot en door middel van een ademhalingsoefening kwam ze tot rust. Samen hebben we vervolgens besproken wat ze nu kon gaan doen, in plaats van de schermtijd, wat net zo leuk was: samen een spelletje doen. Door haar een stimulerend alternatief te bieden, lukte het haar beter haar wilskracht ergens anders op te focussen.

Een intense confrontatie, die heel simpel lijkt, maar het zeker niet was. De balans tussen erkenning geven en daadkrachtig de grens trekken is een uitdaging. Wat in deze situatie werkt werkt de volgende keer weer niet. Belangrijk is vooral om in jezelf te ontdekken ben ik er echt klaar mee nu?, want als ik ergens nog twijfel of voel dat ze gelijk heeft, dan voelt mijn heerlijk gevoelige kind  feilloos aan en zal ze haar wilskracht inzetten om mij om te praten en toch haar zin te krijgen. Dus wat helpt jou om stevig te staan en uit te dragen dat het klaar is? Je kind zal voelen dat er geen beweegruimte meer is en de wilskracht doen afnemen. En dan kun je ze weer opvangen om te helpen kalmeren. 

Ach het ouderschap is nooit saai te noemen, toch... ;)

Vind je het lastig om deze balans te vinden, neem dan vooral contact op. Ik denk graag mee in jullie specifieke situatie, want elk kind zet weer andere kwaliteiten en schaduwkanten in. Samen zoeken we naar een aanpak die werkt.